Is een instructie-toolbox wettelijk verplicht?

Example image

Welzijnswetgeving

Alle bedrijven met werknemers, zowel VCA-gecertificeerde als niet-gecertificeerde bedrijven, zijn vanuit de Welzijnswetgeving verplicht om hun medewerkers goed te instrueren over de gevaren op het werk, van hun taken en de arbeidsmiddelen waarmee ze werken.

De toolboxmeeting staat niet specifiek in de Belgische wetgeving per naam genoemd, maar als als werkgever moet je ervoor zorgen dat alle medewerkers de nodige instructies krijgen om veilig te kunnen werken. Een toolbox kan jou als leidinggevende helpen om gerichte instructies te geven.

Ben je een VCA gecertificeerd bedrijf, dan ben je verplicht om periodiek toolboxen te organiseren volgens de VCA norm. Afhankelijk van jouw behaald certificatieniveau ligt de minimumfrequentie vast als volgt:

  • VCA* : minimaal 4x per jaar

  • VCA** : minimaal 10x per jaar

  • VCA-P (petrochemie) : minimaal 10x per jaar

Het is altijd aanbevolen om extra toolboxen te geven bij de start van een nieuw project, ter lering uit incidenten of bij plots wijzigende omstandigheden die impact hebben op de werken en jouw medewerkers.

Gerichte en interactieve toolboxen over de veiligheidsnoden van dat moment zijn een 'Good Practice'. Net als het geven van overige instructies.

Gebruik CSC om

  • efficiënt toolboxen te plannen en bij te houden

  • snel orde op zaken te stellen, weg met papier

  • digitaal te laten handtekenen ter plaatse

  • veiligheid op de werf hands-on te beheren

  • ingedekt te zijn en ongevallen te voorkomen

Wat en waarvoor dient een instructie – toolbox ?

De toolbox is

  • Een vorm van instructie over een relevant en actueel onderwerp dat betrekking heeft op de gezondheid en veiligheid van de medewerkers.

  • Een presentatie over een welbepaald veiligheidsonderwerp dat toegelicht wordt tijdens een kort overleg, de toolboxmeeting genaamd.

Er is hierbij ruimte voor interactie of vragen met de betrokken deelnemers.

Het doel van een toolbox is om veiligheid op de werkplek te stimuleren en incidenten te voorkomen. Medewerkers worden bewuster gemaakt van de gevaren op de werf en herinnerd aan de preventiemaatregelen, de veiligheidsregels die zij moeten naleven.

Dit om zichzelf en/of de collega niet bloot te stellen aan deze gevaren.

De toolbox is verplicht gesteld door de VCA-norm en de Welzijnswetgeving verplicht de werkgever om zijn medewerkers te instrueren. Incidenten of ongevallen op de werf zijn meestal een samenspel van factoren, waarbij het niet kennen of onvoldoende opvolgen van instructies vaak de mede oorzaak zijn.

Bedenk dat je als opdrachtgever of aannemer de wettelijke taak hebt om eveneens toezicht te houden op jouw onderaannemers en ev. onveilige onderaannemers bij te sturen of te weren. Het vooropstellen van de minimum gestelde voorschriften middels een toolbox of instructie is een middel om het naleven ervan te verzoeken en vast te leggen.

We kunnen het niet genoeg benadrukken dat het geven van nieuwe of herhalende instructies van alle belang zijn om het veiligheidsbewustzijn van medewerkers op de werkvloer op peil te houden of te verhogen.

Gebruik CSC om

  • efficiënt instructies of toolboxen te plannen en bij te houden

  • eigen medewerkers als onderaannemers te betrekken

  • digitaal gegeven instructies te laten handtekenen ter plaatse

  • duidelijk en aantoonbaar te instrueren

  • ingedekt te zijn en ongevallen te voorkomen

Example image

Waarom instructie-toolbox?

Mijn aansprakelijkheid als er een arbeidsongeval gebeurt?

Example image

Rechter aan het werk

Een werkgever is standaard aansprakelijk voor bedrijfsongevallen. Dit kan weerlegt worden als het gaat om bewuste roekeloosheid of opzet van de werknemer.

Een bewuste roekeloosheid betekent dat de werknemer zich bewust was van het gevaar en toch het risico nam. Dus de vraag is wanneer een werknemer bewust is van het genomen risico. De overheid verwacht dat je een actief veiligheidsbeleid voert en dit moet je kunnen aantonen na het gebeuren van een werkongeval. Een instructie-toolbox is daar een onderdeel van. Je bespreekt op de werf via een instructie-toolbox een bepaald veiligheidsonderwerp.

De praktijk:

  • Je geeft een instructie of toolbox aan de arbeider over het verplichte gebruik van een veiligheidsharnas bij bepaalde werken op hoogte, bv. het werken op een dak.

  • Tijdens de werken voer je steekproeven uit om te controleren of het harnas correct wordt gebruikt. Je geeft positieve aandacht aan de mensen die het goed doen en stuurt anderen bij.

  • Als er dan 3 dagen later een medewerker een ongeval krijgt door het niet dragen van een veiligheidsharnas, kun je aantonen dat de medewerker een instructie of toolbox heeft bijgewoond en dat je actief controle uitvoert. Dit bewijst dat de medewerker op de hoogte was en dat er een actief veiligheidsbeleid wordt gevoerd.

Naast de aansprakelijkheid heeft het wel degelijk nog belangrijkere voordelen voor het bedrijf! Minder kans op ongevallen betekent dat meer medewerkers veilig naar huis gaan. Kan je je veroorloven dat de bouw stil gelegd wordt of je vertraging oploopt door een ongeval? Denk ook aan de krappe arbeidsmarkt. De werknemers zijn jullie juwelen die beschermd moeten worden.

Gebruik CSC om

  • onveilige en positieve meldingen op te volgen

  • duidelijk en aantoonbaar te instrueren

  • efficiënt toolboxen te plannen en bij te houden

  • digitaal te laten handtekenen ter plaatse

  • ingedekt te zijn en incidenten te voorkomen